Dywany towarzyszą ludzkości od wieków, a wiele z nich obecnie uznawanych jest za dzieła sztuki i przechowuje się je w muzeach na całym świecie. Jakie więc historie kryją się za najsłynniejszymi dywanami w historii?

Czym jest dywan Pazyryk?

Pazyryk to najstarszy dywan zachowany do czasów obecnych. Większość źródeł historycznych wskazuje, że został on stworzony około III wieku p.n.e. na Bliskim Wschodzie, choć nie wszyscy są co do tego zgodni.

Dywan Pazyryk został znaleziony w połowie ubiegłego stulecia na terytorium Rosji w pasmie górskim Ałtaj, podczas prac archeologicznych. Obecnie można go podziwiać w muzeum znajdującym się w Sankt Petersburgu. Mimo minięcia około 2 300 lat dywan Pazyryk zachował się w dobrym stanie i jest niemal kompletny. Został on bowiem zakonserwowany w jednym z antycznych grobowców, co uchroniło go przed zniszczeniem oraz kradzieżą.

Ten dywan ma blisko cztery metry kwadratowe powierzchni i prosty geometryczny wzór. Choć Pazyryk prezentuje się dość prymitywnie, to jego wartość historyczna jest ogromna.

Jaką historie kryje dywan Ardabil?

Perski dywan Ardabil powstał w średniowieczu i był własnością kilku władców, a następnie znanych kolekcjonerów oraz muzeów. Wyróżnia go charakterystyczny wygląd, cechujący się symetrią i dużym medalionem znajdującym się w centrum. Tło stanowią zaś ciemnoniebieskie kwiaty. Wrażenie wywiera również jego rozmiar, dywan ma ponad pięćdziesiąt metrów kwadratowych powierzchni.

Archeolodzy, którzy zbadali dywan Ardabil, są pewni, że jego wykonanie pochłonęło twórcą aż trzy lata. Historycy zaś twierdzą, że najprawdopodobniej wykonano je na zamówienie rodziny królewskiej. W nowożytnej historii dywan Ardabil kilkukrotnie zmieniał właściciela, a obecnie znaleźć można go w londyńskim Muzeum Wiktorii i Alberta. Co ciekawe, twórcy tego dywanu stworzyli także jego mniejszą kopię, mającą niecałe trzydzieści metrów kwadratowych powierzchni.

Co warto wiedzieć o dywanie Baharestan?

Baharestan to także perski dywan o długiej i interesującej historii. Wiadome jest, że zdobił on pałace perskich władców w starożytnym mieście Ktezyfon, które znajduje się na terytorium współczesnego Iraku.

Zapewne dywan został wykonany około VI wieku naszej ery dla perskiego króla o imieniu Chosrow I Anoszirwan. Wykonano go z przepychem i ozdobiono szlachetnymi kamieniami. Podziw wzbudza także rozmiar tego dywanu w obrysie kwadratu, którego bok mierzy aż 27 metrów. Spekuluje się, że w chwili utworzenia dywan Baharestan mógł ważyć nawet kilkaset kilogramów.

Ważne wydarzenie miało wpływ na losy tego dywanu. W 637 roku miała bowiem miejsce inwazja Arabów na Persję. Persowie w pośpiechu zaczęli transportować wszystkie cenne rzeczy w bezpieczne miejsce. Dywan Baharestan okazał się jednak zbyt ciężki do tego, aby można go było szybko wynieść z pałacu królewskiego. Później został on pocięty przez najeźdźców.